Jelle Jellema, Nijverdal, Kampioen Ochtendlossing Marathon Noord
Bij de Marathon Noord tellen op de drie vluchten Barcelona, Marseille en Perpignan slechts de bovenste twee duiven. In deze competitie won Jelle Jellema uit Nijverdal, die tussen zijn vele vroege duiven in 2016 ook zijn eerst getekende per vlucht telkens in de kop van de nationale vlucht wist terug te vinden: 10e nationaal Barcelona, 30e nationaal Marseille en 9e nationaal Perpignan. In de competitie van Marathon Noord was dit goed voor de 2e Barcelona, 7e Marseille en 2e Perpignan. U begrijpt wel in deze competitie wordt hard gespeeld. In het totaal klassement bleef Jelle Sven van Houten en Bas Weijers voor. Jelle had in 2016 een topjaar … hij was gewoonweg fantastisch !!! De prestaties van zijn duiven waren buitencategorie. De neergezette uitslagen zijn niet te overtreffen en zelfs niet te evenaren, zou je denken. Maar eerlijk gezegd dacht ik dat in 2014 ook van de prestaties van Arjan Beens en dat is in 2016 dus gebeurd door Jelle Jellema. Jelle zelf is trots maar ook nuchter: ‘Ik heb op veel vluchten alles mee gehad. Kopwind in Zuid Frankrijk en later op de vluchtlijn draaiend naar West of Zuidwest en dan heb je toch wel een voordeeltje. Dit soort seizoenen zal ik niet vaak meer meemaken, dat ook de weerselementen mij gunstig gezind zijn.’ Hiermee is niet alles gezegd over dit seizoen, want er wonen meer duivenliefhebbers in Oost en Noordoost Nederland en die hebben niet het seizoen gehad wat Jelle heeft gehad en hebben zeker niet de series gepakt als Jelle heeft gedaan.
De liefhebber
De duivenliefhebbersloopbaan begint voor Jelle in Friesland bij zijn vader thuis en ook met zijn vader (Últje). Jelle Jellema, geboren Fries, is met een duif in het hart geboren. Van jongs af aan ging hij met zijn vader in Steggerda al mee de hokken in. Vader Últsje begon ruim 50 jaar geleden met de duiven en Jelle is er dus mee opgegroeid. De tweede helft van de jaren ’80 zijn vader en zoon Jellema zich gaan toeleggen op de grote fond en vanaf het begin ging het goed. In de loop van de jaren ging het alleen maar beter. In 2008 startte Jelle in Nijverdal met de duiven en begon hij daar met een eigen hok. Hij woonde er al in 2001 en reisde voor de duiven wekelijk enkele keren op en neer naar Friesland. Dat hoefde vanaf 2008 niet meer. Vader Últsje ging in Friesland verder. Jelle deed in principe alle marathonvluchten mee met zowel een middaglossing als met een ochtendlossing zoals de ZLU-vluchten. Dit jaar lag het accent op de ZLU-vluchten en werden al verschillende middaglossingsvluchten overgeslagen. Vanaf 2017 is de kans heel groot dat er alleen nog ingemand wordt op de ZLU-vluchten. Jelle: ‘Het zijn gewoon de mooiste vluchten. Je hebt er twee keer spanning mee. Komen ’s avonds ja of nee en dan weer in de ochtend … Hoe vroeg vallen ze?’ Jelle en zijn vader hebben veel vroege prijzen en mooie series gepakt, maar het voorlopig hoogtepunt is natuurlijk het winnen van Internationaal Barcelona met ‘De Kleine Jade’ in 2014. Op die vlucht pakte hij ook nog de 3e (Inter)nationaal met Sylvie. Dit jaar komt daar een 3e en een 10e nationaal Barcelona bij. Dat wordt bij leven en welzijn een prachtige erelijst … alleen op Barcelona al.
De voorbereiding op het seizoen
Dit jaar zijn de duiven in Nijverdal begin maart gekoppeld. Ze hebben toen een koppel jongen grootgebracht. Daarna zijn de duiven een tijdje gescheiden. Begin mei zijn ze weer opnieuw gekoppeld. Na een tijdje gebroed te hebben, worden de nesten opgebroken, zodat ze op eitjes van 14 dagen naar de verschillende vluchten konden. De inspeelvluchten worden wekelijks gedaan met zo veel mogelijk slechts één nacht mand. Jelle, is er nog wat nieuws te melden over het systeem? Jelle: ‘Ik heb samen met Beyers dit jaar een eigen mengeling gemaakt met extra veel vetten die ik de laatste 4 dagen voor inkorven voer. Verder voer ik gewoon de gangbare Beyers-mengeling van het seizoen.’ Wat doe je aan medische begeleiding? Entingen, ontwormen, ontluizen en scherp op het geel zijn. Heel sporadisch iets voor de luchtwegen, hooguit eenmaal per seizoen 2 dagen (deed ik hiervoor nooit). Geel controleer ik eens in de twee weken zelf.
Daarnaast geef ik het liefst schoon water en zeker ook schoon voer (vreten ze beter) Het geel blijft in het seizoen een gevaar dus wordt dit regelmatig gecontroleerd en eventueel een pil opsteken. Ik heb dit jaar opvallend weinig last van het geel, dat was vorig jaar veel meer.’
De prachtige serie op nationaal Barcelona
Het eerste weekend van juli was de Koninginnenvlucht van het Internationale Marathonspel, Barcelona. Op Barcelona had Jelle 12 duiven en won hij 8 prijzen. De eerste 5 duiven klasseerden zich op de volgende plaatsen: 3, 10, 18, 37 en 77 nationaal tegen 5.239 duiven. In de Fondunie was het goed voor de plaatsen: 1, 3, 7, 13 en 25 tegen 1.209 duiven. Roos was de eerste duif van Jelle op de Barcelona … de 3e nationaal. Ze is hiermee tegelijkertijd de winnares van de Fondunie 2000-deelnemers. Zij is ingekorfd op een stand van 14 dagen broeden. Vader van dit duifje is een zoon Miss Gijsje van Arjan Beens (volle broer van de moeder van ‘de 033 van 2015’, de eerste duif van Agen). Deze doffer stond op een dochter van Het Fondkoppel (soort Beerda). Deze duivin won 6 prijzen bij de eerste 101 nationaal. Roos won als jaarling de 30e NPO Bergerac en vorig jaar als tweejarige won ze de 370e nationaal Pau.
De tweede duif van Barcelona duif is ‘Evi.’ Ze won eerder in het duivenloopbaan 3 prijzen bij de eerste 150 in groot verband, waaronder de 27e nationaal Perpignan in 2015. Later in 2016 won ze ook nog de 9e nationaal Perpignan. Zij komt uit een zoon van Miss Gijsje met Mr. Beautiful (halfbroer van de vader van ‘Roos’) met ‘Sophie,’ die o.a. de 3e, 13e en 29e nationaal St. Vincent won en de 15e nationaal Bordeaux. Zij is een dochter van Orion en Mirna.
De 18e nationaal Barcelona (7e in de Fondunie 2000) is ‘Zeus.’ Vorig jaar won deze doffer de 101e nationaal Marseille. Hij komt uit goede vlieg- en kweekduiven. Zijn moeder, Sanne, vloog twee prijzen in 2014 en 2015 bij de eerste 100 nationaal. In 2016 vloog ze de 87e nationaal Pau en de 14e nationaal Perpignan. Zij komt uit een zoon van Zwarte Herman met Hilton (moeder Roos) en een dochter (zus Jacky) van Zoon Zwart Goud met een samenkweekproduct van Jelle met Harold Zwiers (Inteelt Saffier met Morssie, de stammoeder van Harold). De vader van ‘Zeus’ komt uit Zoon Zwart Goud met dochter Iceman.
De duivenstam
De onvolprezen fondstam van de familie Jellema is opgebouwd met duiven van Piter Beerda. Een liefhebber die jaar in jaar uit bij de beste programmaspelers van Friesland hoorde. In 1984 werd hij Generaal Kampioen van de afdeling Friesland met louter en alleen jaarlingen. Hij was hiervoor een jaar eerder verhuisd van het Noorden van Friesland naar een plaatsje in de buurt van Steggerda. Hij kwam toen in de vereniging bij Últsje en Jelle. Hij vloog sterk op alle vluchten, maar op verdere vluchten met zware omstandigheden was hij niet te kloppen. Hij maakte machtige uitslagen op moeilijke vluchten vanuit Bergerac (wat daar in Friesland ruim boven de 1.000 km is). Dit zijn de duiven die de basis vormen van het ras Jellema. Jelle kwam graag bij Piter en kon uren samen tot diep in de nacht over duiven praten. Op een dag kreeg Jelle een mand vol jongen mee, waaronder 5 jongen die hij voor de kweek moest bewaren. Uit deze duiven kwamen topduiven. Het soort wat Beerda had was een mengelmoes van sterke Belgische duiven zoals Vanbruane, Cathrijsse, maar ook Tournier-duiven. Toen pa en zoon Jellema zich op de zware fond gingen richten werd in de Beerda-duiven wat meer duurvermogen gekruist. Dit lukte het beste met een duif die zij in oktober 1998 kregen (op een bon) van Akkermans uit Nieuw-Vossemeer … Zwart Goud. Akkermans bracht deze doffer naar Friesland, nadat ze eerder al een bon van hem gekocht hadden. Van deze duiven is goed gekweekt en vooral Zwart Goud is een zeer waardevolle duif gebleken. Hij is voor een groot deel samen met de Beerda-duiven de basis geworden van het hedendaagse Jellema-soort. Afgelopen mei is deze goede doffer overleden. Jelle: ‘Zwart Goud was een geweldige kweekdoffer. De waarde van zijn eerste duivin, ‘de 02’, is heel groot. Met haar heeft Zwart Goud de beste jongen gegeven, als Saffier en Orion.’ De huidige basis bestaat voornamelijk uit twee koppels: Zwart Goud met ‘de 02 van Beerda’ en het fondkoppel, wat bestaat uit twee Beerda-duiven (de moeder van de duifkampioen van Johny Hartjes, Ulft komt rechtstreeks uit het Fondkoppel). Met jongen van beide koppels op elkaar en uit de beide koppels afzonderlijk is de basis gelegd van de huidige Jellema-duiven. In de loop der jaren is er van alles tegen aan gezet om het ras te versterken en dat lukt ook wel eens, zoals met duiven van Arjan Beens, Harold Zwiers en Hugo Batenburg Maar de basis … de Beerda-duiven en Zwart Goud en zijn kinderen wordt zuiver gehouden, zodat Jelle en ook zijn vader daar altijd op kunnen blijven terugvallen. Een heel goed voorbeeld van de basis is de Internationaal winnares van Barcelona … ‘Kleine Jade.’ Zij komt uit een kind van het Fondkoppel van Beerda, ‘Dirke,’ met een kind van ‘Zwart Goud’ met ‘de 02 van Beerda,’ ‘De Jade.’
Marseille
Twee weken na Barcelona stond Marseille op het programma. 14 duiven had Jelle mee en 10 duiven haalden de prijzen. De eerste drie waren vroeg. Ze waren terug te vinden op de plaatsen 13, 30 en 45 tegen 3.320 duiven. In het gesprek bracht ik naar voren dat ik de lossing niet zo geweldig vond met de mistralwind op kop. Jelle zei hierop: ‘Duiven kunnen veel meer aan dan we denken. Hoe harder de mistral en hoe warmer het is hoe leuker de vlucht, een topper komt er echt wel door en komen ze niet dan waren de duiven waarschijnlijk niet zo goed als je dacht dat ze waren. Tegenwoordig wordt iedereen maar bang gemaakt op social media maar de duiven kunnen tegenwoordig veel meer dan we denken. Je kan dat ook zien aan de uitslag. De prijzen waren er relatief snel uit.’
De eerste duif van Jelle op Marseille was ‘de 681 van 2014’. Deze duif is omgedoopt tot Anna. Ze won eerder in 2016 de 22e NPO St. Vincent en later in het seizoen de 180e nationaal Perpignan. Haar vader is een zoon van ‘Miss Gijsje’ met ‘Mr. Beautiful’ van Arjan Beens. Hij is de vader van 3 topduiven: Evi, Anna en Silke (3e Internationaal Narbonne 2016). De moeder van Anna won de 10e nationaal Orange 2011. Ze is een dochter van Orion (zoon Zwart Goud met de 02) met Mirna (uit het fondkoppel). Orion won o.a. de 6e nationaal Bergerac en de 7e nationaal St. Vincent. En Mirna de 20e nationaal St. Vincent. De tweede duif van Marseille was ‘de 583 van 2014’, alias Rena. Ze won ook de 5e nationaal Pau en hier achtergrond staat uitvoerig beschreven in het eerste deel bij de alinea ‘De eerste Marathonweken’. Rena was de eerste getekende en zij pakte de punten voor het kampioenschap van de Marathon Noord. De derde duif van Marseille was ‘de 621 van 2014’. Deze doffer gaat door het leven als Jort. Als jaarling won hij tweede mooie prijzen op Orange (69e NPO) en Bergerac (332e NPO) en in 2016 won hij al de 116e nationaal Pau. De vader van deze doffer is Inteelt Rika (de beste kweekduivin van Arjan Beens, soort van Jellema. Dit Inteeltduifje komt uit een zoon van Rika met Golden Future (beste kweekduivin van Frank Zwiers), dochter Rika. De moeder van Jort komt uit een zoon van Zwart Goud met Doutzen van Sjaak Buwalda, die een 1e Ruffec won in sector 4.
Stam verbeteren
Als een sterkte stam hebt, zoals Jelle, die al bijna 30 jaar wordt opgebouwd en verbeterd en versterkt, hoe krijg je het dan voor al elkaar … om er steeds weer in te slagen om de stam toch weer beter te maken? Jelle: ‘Jaco, daar hebben we het vaker over gehad, hè? Ik heb daar na ons laatste gesprek nog eens dieper over nagedacht. Zeker omdat je het toen over Inteelt en Lijnenteelt had. Intelen moet je doen met de beste duif die je hebt. Niet met mindere duiven of ééndagsvliegen … alleen de aller-allerbeste. Omdat ik meerdere goede duivinnen heb, dan pak ik de beste … zoals Saffier en die zet ik op haar beste zoon (niet op de vader want dan teel ik de vader in en dat wil ik niet) Hiermee probeer ik de waarde van Saffier vast te leggen. Met deze kinderen moet je niet vliegen, daarvoor zijn ze teveel ingeteeld maar zijn ideaal kruisingsmateriaal. De genen van deze duiven zijn nooit beter dan de uitgangsduif zelf, evengoed is het hoogst haalbare. Deze ingeteelde duiven kun je weer gebruiken om te kruisen met de beste duiven uit andere stammen. Zo heb ik op het moment een hele goede zoon van Miss Gijsje van Arjan. Uit deze doffer kweek ik met duivinnen uit mijn eigen stam hele goede jongen. Verder heb ik met Hugo Batenburg samengekweekt (met New Laureaat, wat een extreme topduif is). En ook de samenkweek met Fred Kramer en Cees Ouwehand (Joe Frazier) lijkt succes te hebben. De eerste goede zijn er al uitgekomen. Dat is een manier op je stam te verbeteren. En de beste types van je eigen duiven op elkaar zetten. Ik let op fijne duifjes … niet te groot, soepele spieren, een goede zachte pluim, verder maakt het me niks uit, als ze maar vroeg kunnen vliegen. De duiven die het beste aan deze eisen voldaan, kun je op elkaar zetten om de ‘ideale duif’ door te kweken. Nu ga ik iets zeggen, waar ik zelf slecht in ben … Als je een goede stam wilt opbouwen, moet eigenlijk je beste duiven op de kweek zetten, die zitten vaak het dichtst bij ‘de ideale duif’. Niet na 1 x vroeg maar na meerdere goede seizoenen, de kans dat je een eendagsvlieg op de kweek zet is groot en brengt je niks verder. Ik ben daar zoals gezegd heel slecht in. Ik wil op elke vlucht goede duiven spelen. Daarom duurt het bij mij heel lang dat ze uiteindelijk op de kweek komen. Een duif die het heeft bewezen en die in topconditie is, kan ik niet thuishouden. Dat kost helaas ook weleens een topper. Maar als je zo snel mogelijk een goede stam wilt opbouwen, is het goed om juist die toppers op de kweek te zetten.
Perpignan
Om kwart over 7 werden de duiven gelost op de dag van Perpignan. In de avond vielen al enkele duiven op de kortere afstanden. De verwachting was dat de uiteindelijke winnende duif de volgende ochtend in de Noordelijke helft van Nederland zou vallen. Dit was ook het geval. Mevlut Tekin had zowel de eerste als de tweede duif in het concours. Jelle had de derde duif nationaal en 5e internationaal. Hoe heb je deze vlucht ervaren, Jelle? Jelle: ‘Heel bijzonder … in de avond heb ik de meldingen gevolgd en heb ik nog lang zitten kijken … tot half één. Maar goed ikzelf kon niet goed slapen. Het hele seizoen ging al super en ook nu stonden de duiven er goed op. Na een uurtje slapen, ben ik het bed uitgegaan en met een zaklamp langs de hokken gaan kijken … niets! Weer naar bed en dan gaan rekenen, als het duifje doorvliegt met een bepaalde snelheid, dan kan ze er rond half vier hier zijn (red: Jelle had zijn latere eerste duif in gedachten, omdat zij op Agen ook in de nacht had doorgevlogen). Toen het rond half vier was, dacht ik bij mezelf, als ik nu uit het raam ga kijken, dan zit ze in de spoetnik. Ik stapte uit bed en keek uit het raam … en het duifje zat in de spoetnik !!!’ Zeker een bijzonder verhaal en een goed voorgevoel.
De duiven van Perpignan
Op Perpignan had Jelle 45 duiven mee. 22 duiven haalden de prijzen tegen 4.027 duiven. Jelle begon met de prijzen: 3, 9, 14, 17 en 35. Dat is toch geweldig … 5 vaasjes (één dubbeling met duivinnen) op één vlucht en 1 er niet ver vandaan. Dit is ongeëvenaard !!! Dubbeling duivinnen doe ik niet, dat vind ik zo’n onzin, duivinnen zijn minstens zo goed als doffers.
De eerste duif is ‘de 022 van 2015’. Dit duifje gaat door het leven als Dafne. Deze duif heeft een geweldige afstamming. Haar vader is een zoon van New Laureaat van Hugo Batenburg (1e Internationaal Barcelona 2013) met Kleine Jade van Jelle (1e Internationaal Barcelona 2014). De moeder van Dafne is een dochter van Orion (beste broer Saffier) met Silvie (3e Internationaal 2014). Dit soort afstammingen is toch fenomenaal en als zo’n duif ook nog eens een 3e nationaal Perpignan wint, dan komt alles mooi bij elkaar !!! Uit dezelfde koppeling als Dafne komt ook de 123e nationaal Perpigan 2016.
De tweede duif van Perpignan won de 9e nationaal Perpignan en is dezelfde duif die eerder dit jaar de 10e nationaal Barcelona won. Dit is Evi. Haar afstamming en andere prestaties staan bij de vlucht Barcelona (deel 2). Dit was de eerst getekende die belangrijk is voor het kampioenschap van de Marathon Noord.
De derde duif van Perpignan was ‘de 934’ van 2012. Deze duivin heet Sanne en won eerder in haar loopbaan o.a. de 57e NPO Bergerac 2015, 93e NPO Brive 2014 en eerder in het seizoen 2016 87e nationaal Pau. De vader van Sanne komt uit een zoon van Zwart Goud (Zwarte Herman) met een duivin uit het fondkoppel. Dit is Hilton die o.a. de 15e nationaal Limoges en de 24e nationaal Bordeaux won. De moeder van Sanne is Zus Jacky. Zij komt uit een zoon van Zwart Goud met een dochter uit het koppel Inteelt Saffier met Morsie. Morsie is de stammoeder van Harold Zwiers uit Den Ham. Sanne is op haar beurt al weer de moeder van Zeus, de 18e Nat Barcelona 2016.
Tot Slot
Jelle is een grootse duivenmelker, iemand die over alles wat met duiven te maken heeft nadenkt en die ook andere liefhebbers graag helpt en adviseert. Het was leuk om samen met Mike met hem over duiven te hebben, te melken en af en toe de diepte in te duiken. Jelle … bedankt voor de gezellige en ook leerzame middag. Ik wil Jelle nogmaals feliciteren met het Kampioenschap Ochtendlossing van de Marathon Noord en hopelijk tot ziens !!!
Jaco van Nieuwamerongen