Jan Grootoonk Bant, een waar Fenomeen. 3e Ochtendlossing SMN 2025

Jan Grootoonk Bant, een waar Fenomeen. 3e Ochtendlossing SMN 2025

Op een mooie dag in augustus is ondergetekende op bezoek geweest bij niet de eerste de beste liefhebber. De reis ging naar het mooie Bant, een dorp in de Noordoospolder in de provincie Flevoland. Hier bevindt zich het Domicilie van Jan en Marianne Grootoonk. Jan speelt landelijk op één van de verste afstanden en werd 3e van de Ochtendlossing SMN 2025.

Familiesport
Jan en Marianne komen uit Hardenberg en daar had Jan zijn vader al sierduiven en later begon Jan zijn broer Arie met postduiven. Hierdoor kreeg Jan ook interesse in de duiven, maar werd in de zeventiger jaren van de vorige eeuw eerst convoyeur. Dit heeft hij zo’n 6 jaar gedaan en dan leer je heel wat over vervoer, verzorgen en lossen van postduiven.
In is Jan voor zijn werk verhuisd naar Bant en is daar in 1980 serieus begonnen met de onze mooie duivensport. Hij speelde eerst programma met 3 marathonvluchten. Ook hier speelde hij al sterk en werd flink geholpen in de bewerkelijke duivensport door zijn vrouw Marianne.

In 2004 stond Jan op het punt om te stoppen. Zelf een drukke baan, Marianne die werkzaam was in het zwemonderwijs en 2 opgroeiende kleine kinderen, dat was wat al met al wat teveel van het goede. Op advies van Marianne heeft Jan uiteindelijk besloten om zich te specialiseren op de meerdaagse fond. Vanaf die tijd werden marathonduiven aangeschaft en stond het vizier alleen op de wedstrijden met de langste afstanden. De duiven kwamen 2 maal daags los en werden 2x per dag schoongemaakt. Jan liet de duiven om 5.45 los omdat hij om 7.00 uur op zijn werk moest zijn. Om 16.15 uur was hij weer thuis en dan begint hetzelfde ritueel. Alles stond in het teken van de duiven. Zo werden vele kopprijzen en kampioenschappen gewonnen in groot verband.  

Woorden die opvallen in ons gesprek zijn; fanatisme, discipline, regelmaat (ook in de winter), stipte tijden, geen tijd voor vakantie, totaal sport, iedereen in het gezin helpt mee. Yoël, de zoon is werkzaam is in het basisonderwijs en helpt nog altijd mee. Tevens is hij vaste invalkracht als Jan er niet is. Als de duiven thuis komen legt hij dat vast op video. De dochter Esmé was erg goed met de jonge duiven. De volleybal ligt nog steeds in het jonge duiven hok! Haar hulp is momenteel beperkt, ze heeft het druk met afstuderen notarieel op RUG. 

De ochtendlossingen
De laatste jaren is Jan zijn gezondheid achteruitgegaan. Dat is ook de reden dat hij zich vanaf 2024 helemaal heeft toegelegd op de 7 voormalige ZLU-vluchten, vanaf 2025 de ochtendlossingen genoemd. Jan vindt de ochtendlossing prachtige vluchten, de atleten moeten de hele dag vliegen en de sterkste duiven komen dan naar voren. 

In maart dit jaar is Jan met pensioen gegaan en heeft de verzorging van de duiven aanzienlijk vereenvoudigd. Wel meer vrije tijd, maar minder geclaimd door de duiven. Jan en Marianne mogen graag fietsen en andere leuke dingen doen en daar hebben ze nu mooi de tijd voor.

De duiven worden nu in de ochtend wel schoongemaakt en gevoerd, maar komen niet meer los.
Om 17.30 uur gaan de jongen los, worden de hokken weer schoongemaakt en na een uur verplichte rondjes mogen ze weer in de hokken.

De oude duiven worden gespeeld op nest en die komen los zo rond 21.00 uur. Zeg maar 2 uur voordat het donker wordt. Dan moeten ze allemaal naar buiten, ook de duivinnen die op nest zitten. Jan heeft een stok en tikt een paar keer op de vloer en iedereen verlaat het hok en nest. Dan moet de gehele ploeg minimaal 1 uur verplicht vliegen. Willen ze vroegtijdig landen dan wordt de vlag gehanteerd. 

Jonge duiven
De jonge duiven worden gekweekt uit de kwekers (24 koppels) en Jan wil ze het liefst qua leeftijd zo dicht mogelijk op elkaar hebben. Staat een duif hem niet aan of is ziekelijk, dan ruimt hij de duif op en kijkt later pas waar deze uitkomt. Soms is dat wel eens schrikken! De jongen worden niet verduisterd en gespeeld op de jonge duivenvluchten en/of natour. Ervaring is belangrijk.

Systeem
Jan zijn motto is dat de duiven 2000 km onder de vleugels gehad moeten hebben voordat ze op de eerste marathonvlucht meegaan. De duiven worden op weduwschap ingespeeld en gaan mee op de doordeweekse trainingsvluchten van Noord-Holland. Deze kunnen in Urk worden ingekorfd en de vluchten gaan tot max. 400 km. Jan is dit jaar gestart met 125 duiven.

De duiven worden 20 dagen voor de inkorfdatum van de eerste marathonvlucht gekoppeld. Dat houdt in dat ze dan meestal op een dag of 10 – 12 broeden worden ingekorfd. Jan is geen voorstander van de duiven te spelen op klein jong o.i.d.
Jan heeft 5 afdelingen voor zijn oude vliegduiven met elk 9 bakken. Hij maakt 1 complete afdeling klaar voor 1 ochtendlossingvlucht. Door dit systeem gaan de meeste duiven ook maar 1x per jaar mee. De ochtendlossingen zijn allemaal boven de 1100 km en dan is 1 marathonvlucht mooi genoeg. Jan gaat meer voor een topuitslag en zal minder vaak tussen de asduiven te vinden zijn. 
Daar er 7 vluchten zijn moeten sommige duiven die op de eerste vluchten zijn ingekorfd later nog een keer mee om wel op alle vluchten pressent te zijn. 

Dit systeem geldt ook voor de jaarlingen. De jaarlingen gaan 2 middaglossingsvluchten mee, het afgelopen jaar Ruffec en Cahors/Bressols. De jaarling doffers en duivinnen zitten elk op een diep hok met lokethokjes. Deze lokethokje kun je gemakkelijk tot broedbak om toveren en 20 dagen voor de eerste vlucht krijgen ze volop de gelegenheid tot koppelen en een gezellig nestje te creëren. De resultaten zijn vaak overweldigend.

Op Ruffec (851 km) begon hij met de 1e NPO in afd. Friesland ’96 op 2258 duiven geklot om 04.05.11 uur. Jan zat de wachten in huis achter de schuifpui en Yoël zat buiten om de aankomst van de vroege duiven op de telefoon vast te leggen. Toen de eerste duif geklokt was appte Yoël Jan even dat de eerste geklokt was!! Hoe leuk kan het zijn samen op de duiven te wachten.

De 2e duif zat om 04.20.16 uur en vloog de 4e van de afdeling. De derde duif werd niet geklokt omdat het kloksysteem niet goed werkte. Algehele consternatie en de stress sloeg toe. Sommige duiven werden geklokt en anderen weer niet. Achteraf bleek een kapotte antenne de oorzaak te zijn. Desondanks 9 van de 24 in de prijzen.

Op zware Cahors/Bressols speelde Jan met 21 duiven mee weer de 1e NPO in afd. Friesland ’96 op 1319 duiven en speelde 10 in de prijzen. De jaarling duiven worden na de vluchten overgewend op de oude vlieghokken en mogen volgend jaar mee op de ochtendlossingen.

Medicijnen
Jan controleert altijd de mest van de duiven. Er moeten 20 – 25 mooie kleine keuteltjes liggen onder de plek waar de duif zit. Zitten ze op nest dan 15 – 20 keuteltjes. Hier wordt veel waarde aan gehecht. Dit is voor Jan een graadmeter voor de gezondheid van zijn duiven.

Tijdens het vliegseizoen krijgen de duiven 10 dagen voor inkorven een “geelpil” en 1 dag nakuren met Ronidazole. Dit geldt alleen voor de duiven die meegaan op de marathonvlucht. De andere afdelingen krijgen geen medicijnen.
In november wordt geënt tegen PMV en paratyfus. Bij paratyfus hanteert Jan eerst voorkuren - enten - dan nakuren. 

Voer
De duiven krijgen in principe volle bak en er wordt in potjes bijgevoerd. Er wordt Koopman all-in-one gebruikt en Rust van VanRobaeys. Er worden pinda’s, schapenvet en kaas aan de vliegduiven verstrekt, paddy en vetvoer van Versele-Laga. Verder nog Beute producten, mineralen van Mariën en diverse producten van Travipharma. 

Competitie Ochtenlossing SMN 2025

Pau
Jan speelde op Pau (1144 km) met zijn 1e aangewezen de NL22-8100761 de 12e van de SMN competitie en vloog de 68e Nat. De 2e aangewezen werd nog 45e.  
Op deze vlucht had Jan App contact met Hommes over hun vroege duif op Pau. Tot die tijd waren J. Hommes en zonen de 5e gemelde duif op Pau. Jan stond even later koffie te zetten en wist dat hij binnen 45 minuten ook een duif moest hebben om vroeg te zitten. Tijdens het koffiezetten keek hij door het keukenraam en zag een duif uit het noorden aankomen en die viel als raket in het hok. Zelden zoiets moois gezien zei Jan en hij wist gelijk dat het een “steen” vroege duif was en “Fleur” zou niet veel later als 1e Nationaal worden afgevlagd. Een geweldige ervaring natuurlijk.

Barcelona
Barcelona Bant is linea recta 1274 km. Dat is natuurlijk een hele klus als je bedenkt dat ze in Spanje gelost worden, via Frankrijk, door of langs Luxemburg, België en uiteindelijk in Nederland aankomen. In de auto op vakantie in 1 dag van Noord-Nederland naar de middellandse zee is al een hele rit, maar dat die duiven een zelf langere afstand aankunnen is natuurlijk meer dan geweldig. Jan had wel een bijzondere duif mee als 1e aangewezen. Dat is “dochter Snelle 15” NL22-8100713. Ze speelde vorig jaar op Barcelona 10e INT. Barcelona duivinnen op 6328 duiven en de 24e Nationaal. Dit jaar speelde ze de 91e Nationaal op Barcelona en de 14e in de SMN competitie.

De vader is “Julia” van J. Hendrix en zn. en de moeder is de “Snelle 15”, zij komt van Benno Kastelein uit “Snelle Arjan” van Arjan Beens en een dochter uit de “Orion” x een dochter van “Miss Gijsje”.
Jan had ook diverse tweejarige duiven op Barcelona meegegeven, maar gaf aan dat deze te weinig ervaring hadden om zo’n afstand van 1274 km te overbruggen. Dat doe ik nooit weer zei hij resoluut.

Perpignan
Op Perpignan (1148 km) was Jan zijn eerste duif de 2e aangewezen NL22-8100784. Deze speelde de 19e in de SMN competitie. Jan had 9 duiven in concours en speelde 4 in de prijzen en met de eerste duif werd de 156e Nationaal gespeeld op 3900 duiven.

Twee stamdoffers nader belicht
Als je al jaren zo sterk speelt, heeft dat altijd een reden. Daar zit bij huize Grootoonk en flinke dosis fanatisme en regelmaat in, grote mate van hygiëne en een paar super kweekduiven. Jan hanteert geen strenge inteelt, maar vooral het beste tegen het beste. Liefst zoveel mogelijk eerste prijswinnaars in de stamboom. Als je de duiven ook in de hand krijgt zijn ze fysiek zeer sterk, niet te groot, gesloten stuit en een prachtige korte voorarm. Het zijn werkelijk plaatjes van duiven. (zelden zo’n mooie collectie toppers gezien, waarvan akte SJK) Jan geeft duidelijk aan dat duiven die hij schenkt of verkoopt en die niet aan zijn criteria voldoen, niet van eigenaar verwisselen!! Er gaat hier niets van het erf wat hem zelf niet aanstaat. 

“Nygel”
“Nygel” NL11-1223763 wordt in het noorden een beetje mythisch beschreven als de beste kweekduif van Nederland! Dat zul je Jan nooit horen zeggen, die heeft echt de mentaliteit van doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg. Maar als je kijkt hoeveel successen Jan met jongen uit “Nygel” heeft, en ook bij andere liefhebbers, is dat wel overweldigend. Er komen maar liefst negen 1e prijswinnaars uit op NPO en/of Nationaal vlak en dan nog een hele trits andere vroege duiven. 
Het kan niet anders dan dat zo’n doffer een geweldige stamboom moet hebben, en dat blijkt. De vader van “Nygel” is “Livai”, een topkweker en die komt uit duiven van Nico Pronk, Nico Volkens en Piet Heikamp. De moeder is “Daisy”, ze vloog zelf een 40e Nat. St. Vincent in 2009 en heeft zich ontpopt tot een zeer goede kweekduivin. Zij komt ook uit de lijnen van Nico Pronk en Nico Volkens.

“Blauwe Hulk”
Een ander topkweker bij Jan is de “Blauwe Hulk” NL-16-1102688. De vader komt van A. Pas uit zijn stamdoffer waar vele teletekst duiven uitkomen. De moeder is de “Snelle 15”, zij komt van Benno Kastelein uit “Snelle Arjan” van Arjan Beens en een dochter uit de “Orion” x een dochter van “Miss Gijsje”. De 5e INT. Barcelona duivin NL22-8100713 uit de PIPA ranking over de laatste 2 jaar van Jan komt uit dezelfde moeder (“Snelle 15”) als de “Blauwe Hulk”.

Eens komt de tijd dat de laatste bus niet meer rijdt!
De middag is omgevlogen en het was erg gezellig bij Marianne en Jan. Eerlijke en oprechte mensen die goed in het leven staan. Heel erg bedankt voor jullie gastvrijheid. De toekomst van de marathonduiven in Bant dat zit wel goed, helemaal nu Yoël ook nog op een afstandje van een 100 meter een mooi nieuw huis laat bouwen. Het gaat jullie goed.

Auteur
Simon Kuipers

Youtube filmpje

<<< Terug